Przetoka jest to patologiczny (nieprawidłowy) kanał łączący kanał odbytu/odbytnicę ze skórą okolicy krocza. Typowymi objawami tej choroby są: wyciek treści ropnej z okolicy odbytu, nawracające ropnie okołoodbytnicze, oraz świąd i pieczenie skóry okolicy odbytu. Charakterystyczne dla tej choroby jest również okresowe nasilanie się powyższych dolegliwości. W przypadku zarośnięcia się otworów: zewnętrznego i wewnętrznego przetoki dochodzi do rozwoju ropnia okołoodbytniczego – silnego, bolesnego wygórowania skóry okolicy krocza, często z towarzyszącą gorączką i dreszczami.
Operacja przeprowadzana jest w znieczuleniu dożylnym, przewodowym lub ogólnym (dokładnych informacji na temat znieczulenia i możliwych jego powikłań udzieli lekarz anestezjolog podczas badania). Pierwszym etapem zabiegu jest dokładna kontrola odbytnicy i okolicy okołoodbytniczej. Po odnalezieniu otworu zewnętrznego kanału przetoki, operujący będą się starali odnaleźć jej otwór wewnętrzny i odnaleźć wszystkie kanały przetoki. W zależności od przebiegu kanału przetoki podjęta będzie decyzja co do wyboru optymalnego rodzaju operacji. Jeśli kanał przetoki biegnie tuż pod skórą może być wycięty w całości lub rozcięty. W przypadkach kiedy kanał przebiega głębiej i przez mięsień zwieracz zewnętrzny wtedy do jego światła zostanie założona nić, która będzie musiała tam pozostać na okres od kilku tygodni do kilku/kilkunastu miesięcy. Ponadto część przetoki od strony skóry zostanie wycięta. W przypadku większej ilości ujść zewnętrznych lub kanałów przetok konieczne będzie założenie większej ilości nici drenujących lub drenów. W przypadku głębokich przetok okołoodbytniczych konieczne bywa założenie drenów w okolicę odbytu (również na okres kilku tygodni do kilku/kilkunastu miesięcy). Przypadki przetok złożonych (bardziej skomplikowanych) mogą być leczone poprzez wykonanie operacji zamknięcia ujść przetoki przy pomocy przesuniętego płata skórnego lub śluzówkowego. Okres gojenia się miejsc operowanych może być w przypadku tej choroby bardzo długi – dłuższy, niż przedstawiony powyżej czas pozostawienia nici lub drenów w kanałach przetoki. Należy również zaznaczyć iż leczenie przetok okołoodbytniczych jest często wieloetapowe, tzn. zachodzi konieczność rozłożenia poszczególnych etapów leczenia na kilka zabiegów operacyjnych.
Należy podkreślić, że leczenie chirurgiczne przetok okołoodbytniczych jest jedyną formą terapii umożliwiającą wyleczenie chorego, obarczoną jednak dużym odsetkiem powikłań (nawrót przetoki i upośledzenie trzymania gazów i stolca) – 13 do 36%. Przedstawione powyżej metody są najczęściej stosowanymi, o największym stopniu skuteczności leczenia. Inne sposoby leczenia chirurgicznego to zamykanie kanału przetoki sylikonowymi zatyczkami lub zaklejanie specjalnym klejem tkankowym. Jednak metody te są skuteczne jedynie w przypadku leczenia prostych przetok. Nie istnieją metody farmakologiczne, które wykazują skuteczność w leczeniu tej choroby.
