Uszkodzenia te powstają w wyniku przebytych skręceń i zwichnięć stawu kolanowego, prowadząc do pourazowej niestabilności stawu. Występują niestabilności proste lub złożone, spowodowane uszkodzeniem jednego lub kilku więzadeł stawu kolanowego.
Uszkodzenie więzadłowe w większości przypadków powinno być leczone operacyjnie. Zaniechanie tego leczenia prowadzi do powstania niestabilności przewlekłej, która nieleczona, powoduje wtórne uszkodzenia pozostałych wewnętrznych struktur anatomicznych stawu kolanowego najczęściej pod postacią uszkodzeń chrząstki stawowej. Jakie jest rozwiązanie? Rekonstrukcja ACL w śląskim centrum Sanvimed.
Uszkodzenie więzadła krzyżowego przedniego (ACL)
Jest to bardzo poważne schorzenie stawu kolanowego, które może prowadzić do zaburzeń w prawidłowym funkcjonowaniu tego stawu i zwykle objawia się niestabilnością kolana. Niestabilność stawu może objawiać się w różny sposób i doprowadzić do obniżenia komfortu życia i niemożności uprawiania większości sportów. Na jej podłożu może dojść do chondromalacji (rozmięknienia chrząstki stawowej), uszkodzenia łąkotek lub nawracających wysięków, objawiających się obrzękiem stawu kolanowego. Nieleczona niestabilność może doprowadzić do zwyrodnienia stawu kolanowego.
Uszkodzenia łąkotek
Łąkotki są to włóknisto-chrzęstne struktury, o kształcie półksiężyca. Ulegają one uszkodzeniu z powodu silnych urazów skrętnych kolana, które często występują w sporcie i bywają połączone z uszkodzeniami więzadeł i chrząstki stawowej. Drugim powodem mogą być przeciążenia lub zwyrodnienia. Tu do uszkodzenia łąkotki dochodzi w wyniku sumujących się przeciążeń, mikrourazów i zaburzeń chorobowych w strukturze morfologicznej łąkotki.
W przypadku uszkodzenia łąkotek możliwe są następujące czynności chirurgiczne:
- Częściowe usunięcie uszkodzonej części łąkotki
- Naprawa czyli zeszycie uszkodzonej łąkotki przy użyciu wchłanianych szwów, zszywek, staplerów, itd.
- Przeszczep łąkotki
- Proteza łąkotki.
Decyzję, co do rodzaju zabiegu podejmuje chirurg, po wcześniejszym uzgodnieniu z pacjentem.
Uszkodzenia chrząstki stawowej
Uszkodzenia chrząstki stawowej są często wynikiem niestabilności lub uszkodzeń łąkotek. Powstają też w wyniku złamań śródstawowych, jak również urazów bezpośrednich (stłuczeń) kolana. Chrząstka ulega degradacji także w wyniku choroby zwyrodnieniowej stawów, chorób reumatycznych i innych. Najczęstszym czynnikiem sprzyjającym chorobom chrząstki stawowej kolan jest nadwaga. Uszkodzenia chrząstki stawowej są dużym problemem terapeutycznym. Będąca szlachetną tkanką, chrząstka nie ulega procesowi regeneracji, lecz jedynie procesom bliznowacenia, które prowadzą do wypełnienia ubytków tkanką łączną chrzęstną bliznowatą. W jej leczeniu dużą rolę odgrywa zarówno leczenie chirurgiczne, jak również odpowiednia rehabilitacja.
LECZENIE
Artroskopia
Powyższe schorzenia stawu kolanowego, takie jak: uszkodzenia łąkotek, więzadeł oraz chrząstki stawowej są leczone, między innymi, artroskopowo.
Artroskopia to bardzo nowoczesna i małoinwazyjna metoda leczenia operacyjnego stawów. Polega na wprowadzeniu do jamy stawu - z niewielkiego cięcia 0,5 cm - kamery, która przenosi obraz na ekran monitora. Umożliwia to wprowadzenie narzędzi chirurgicznych z odrębnych, niewielkich nacięć skóry i wykonanie operacji naprawczej.
Najczęstszymi schorzeniami leczonymi metodą artroskopową są uszkodzenia łąkotek oraz więzadeł stawu kolanowego. Wykonujemy również zabiegi naprawcze i rekonstrukcyjne uszkodzonych struktur przy pomocy nowoczesnego instrumentarium. Umożliwia ono zszycie łąkotki, jak również przeprowadzenie artroskopowej rekonstrukcji ACL - więzadła krzyżowego przedniego przy pomocy przeszczepu autogennego wykonanego z pobranych ścięgien mięśni półścięgnistego i półbłoniastego.
Odrębną grupą schorzeń, kwalifikujących się do leczenia techniką artroskopową są uszkodzenia chrząstki stawowej i rozpoczynająca się choroba zwyrodnieniowa stawu. W tych przypadkach stosujemy technikę opracowania ubytków metodą mikrozłamań i wyrównania "shavingu", uszkodzonej powierzchni stawowej. Powstająca blizna w miejscu uszkodzonej powierzchni stawowej zastępuje zniszczoną chrząstkę stawową, przywracając funkcję stawu.
Długość pobytu:
Pobyt w szpitalu trwa średnio od 1 do 2 dni i kończy się na wstępnej rehabilitacji umożliwiającej chodzenie o kulach.
Po zabiegu:
Po przebytym zabiegu rekonstrukcji ACL, chory pozostaje pod stałą kontrolą w przyszpitalnej poradni ortopedycznej, skąd jest kierowany do ośrodka rehabilitacyjnego.
Czas oczekiwania:
Termin oczekiwania na zabieg operacyjny waha się od 2 do 3 tygodni.
Endoprotezoplastyka
Endoproteza kolana polega na całkowitej wymianie stawu czyli zastąpieniu naturalnego stawu sztucznym – endoprotezą. Zabieg przywraca utracone czynności tego stawu i umożliwia wykonywanie podstawowych ruchów, takich jak chodzenie, podnoszenie ciężarów. Jest to jedyna metoda, umożliwiająca chodzenie bez odczuwania bólu.
Większość endoprotez stawu kolanowego składa się z trzech zasadniczych elementów: dwóch tytanowych, implantowanych na nasadach kości oraz trzeciego w postaci wkładki, wysokiej jakości tworzywa sztucznego. Protezy te różni zasadniczo tylko sposób mocowania w kości i stąd wyróżnia się protezy cementowe, osadzane na cemencie podobnie jak „plomba zębowa”, oraz protezy bezcementowe, implantowane na zasadzie zaklinowania, a następnie wgojenia kostnego. Niejednokrotnie słaba wytrzymałość mechaniczna kości, uniemożliwia zaimplantowanie protezy bezcementowej.
W naszym ośrodku wykonujemy obydwa rodzaje zabiegów endoprotezoplastyki po uprzednim zakwalifikowaniu ortopedycznym i anestezjologicznym chorego. Wszczepiamy endoprotezy amerykańskiej firmy SMITH & NEPHEW oraz firmy BIOMET.
Długość pobytu:
Pobyt w szpitalu trwa średnio od 5 do 10 dni i kończy się na wstępnej rehabilitacji umożliwiającej chodzenie o kulach.
Po zabiegu:
Po przebytym zabiegu, chory pozostaje pod stałą kontrolą w przyszpitalnej poradni ortopedycznej, skąd jest kierowany na 3 tygodniowy turnus leczenia usprawniającego w renomowanym ośrodku rehabilitacyjnym.
Czas oczekiwania:
Termin oczekiwania na zabieg operacyjny waha się od 2 do 4 tygodni.
Rekonstrukcja więzadeł
Zwykle materiałem używanym do wykonania rekonstrukcji więzadeł jest własna tkanka chorego (więzadłowa lub ścięgnista), którą pobiera się poprzez wykonanie niewielkiego nacięcia w okolicy operowanego stawu kolanowego. Najczęściej używa się ścięgien mięśni półścięgnistego i półbłoniastego. Pobrany przeszczep wprowadza się do wcześniej przygotowanych otworów w kości piszczelowej i kości udowej i mocuje za pomocą kotwic, śrub interferencyjnych lub innych implantów. W pierwszej dobie po operacji, można zacząć chodzić o kulach bez obciążania operowanej kończyny. Po usunięciu drenów, można rozpocząć chodzenie o kulach z założonym stabilizatorem i z częściowym obciążeniem operowanej kończyny. Dren z kolana usuwa się zwykle w drugiej dobie po operacji. Zaraz po usunięciu drenów, rozpoczyna się rehabilitację.
Długość pobytu:
Po zabiegu rekonstrukcji ACL (więzadła krzyżowego przedniego), pacjent jest wypisywany do domu w 2 lub 3 dobie po operacji.
Po zabiegu:
Ważne jest, aby stosować ortezę zabezpieczającą kolano przed nadmiernymi przeciążeniami do czasu, aż lekarz zezwoli na jej usunięcie. Czas powrotu do normalnej aktywności zawodowej zależy od rodzaju wykonywanej pracy i wynosi od 6 do 12 tygodni. Powrót do aktywności sportowej, w ograniczonym zakresie, jest możliwy po upływie 4 miesięcy.
Czas oczekiwania:
Termin oczekiwania na zabieg operacyjny waha się od 2 do 4 tygodni.